Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych na lata 2004 - 2007
Załącznik do uchwały
NR 102/XXXII/04
Rady Miejskiej w Stawiskach
z dnia 23 grudnia 2004r.
Wstęp
We współczesnym świecie mamy do czynienia z występowaniem różnego rodzaju kryzysów. Powodują one wzrost bezrobocia i pogorszenie warunków bytu ludności, zwiększenie strefy ubóstwa. Istniejące zagrożenia powinny być dostrzegane i uwzględnione w polityce gospodarczej i społecznej państwa. Winny one zapobiegać przede wszystkim kryzysom gospodarczym, ograniczać ich negatywne skutki oraz rozwiązywać kwestie społeczne, w tym szczególnie dotyczące bezrobocia i związanej z nim sfery ubóstwa.
Transformacje zachodzące w gminie niosą za sobą pozytywne i negatywne skutki społeczne. Znaczna grupa bezrobotnych naszej gminy i miasta stają się świadczeniobiorcami pomocy społecznej i narażona jest na długotrwałą marginalizację materialno – społeczną.
Ciągle niewystarczające środki przeznaczane na pomoc społeczną zmuszają do poszukiwania jak najefektywniejszych metod działania na rzecz rodzin i osób wymagających wsparcia. Zadaniem naszego ośrodka jest udzielanie takiego wsparcia osobom i rodzinom, które umożliwi im samodzielną egzystencję, dać szansę zaspokojenia podstwowych potrzeb, zapewnić skuteczną realizację ról społecznych i stworzyć możliwości rozwoju.
Skutecznie pomóc – to znaczy także pozbawić uprawnień do pomocy społecznej poprzez usunięcie bądź ograniczenie dysfunkcji, wyprowadzić z grupy ryzyka w każdym przypadku, kiedy jest to tylko możliwe. Skuteczność takich działań jest uwarunkowana kompleksowym podejściem do problemów i wprowadzeniem systemowych rozwiązań.
Kierunkiem wytyczonym w niniejszej strategii jest przede wszystkim :
- zabezpieczenie miejsc w placówkach opieki społecznej ludzim starszym, grupom osób o ograniczonej zdolności radzenia sobie samemu oraz wspieranie instytucji zajmujących się działalnością socjalną,
- doradczą opieką społeczną,
- doskonalenie działań ośrodka pomocy społecznej w zakresie pomocy środowiskowej,
- zabezpieczenie opieki socjalnej dla bezrobotnych bez szansy uzyskania pracy.
I. Cel strategiczny :
1. Stworzenie warunków do umożliwienia osobom i rodzinom przezwyciężenie sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne możliwości i uprawnienia.
II. Cele operacyjne :
1. Identyfikowanie przyczyn ubóstwa i czynników powodujących korzystanie z pomocy społecznej.
2. Pomoc osobom i rodzinom zagrożonym dysfunkcjami, w szczególności bezrobociem.
3. Rozszerzenie oferty usług na rzecz ludzi starszych.
4. Pomoc osobom niepełnosprawnym ( ze szczególnym uwzględnieniem osób z zaburzeniami psychicznymi ).
5. Podniesienie poziomu kwalifikacji i doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych zatrudnionych w Ośrodku Pomocy Społecznej.
III. Przebieg realizacji założeń.
CEL OPERACYJNY NR 1
Identyfikowanie przyczyn i czynników powodujących korzystanie z pomocy społecznej.
Z przeprowadzonej diagnozy sytuacji w Ośrodku Pomocy Społecznej w Stawiskach wynika, że główną przyczyną korzystania z pomocy społecznej jest bezrobocie. Przeciwdziałanie temu zjawisku i zapewnienie utrzymania źródeł dochodu jest jednym z warunków zmniejszenia liczby osób ubiegających się o pomoc. Podopieczni borykają się z różnymi rodzajami problemów, takimi jak :
- niepełnosprawność,
- długotrwała choroba oraz problemy związane ze strukturą rodziny np. rodzina niepełna, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych.
Skuteczne przeciwdziałanie problemom społecznym musi opierać się na ciągłej diagnozie sytuacji oraz prawidłowym przepływie informacji.
Podjęte działania :
1. Analiza rzeczywistych potrzeb społecznych.
2. Dążenie do określenia zapotrzebowania na pomoc finansową niezbędną do zaspokojenia potrzeb.
3. Rozpoznanie głównych problemów społecznych i ich zasięgu.
4. Ustalenie zasad współpracy przy wymianie informacji między instytucjami i organizacjami współpracującymi z ośrodkiem pomocy społecznej.
5. Analiza skarg, wniosków, interwencji osób korzystających z pomocy.
Przewidywane efekty :
1. Rozpoznanie źródła zagrożeń życia społecznego na terenie gminy.
2. Opracowanie diagnozy i wykorzystanie uzyskanych informacji w działaniach w zakresie pomocy społecznej.
3. Zwiększenie efektywności działań i skuteczne reagowanie ośrodka pomocy społecznej oraz organizacji i instytucji współpracujących na aktualnie występujące problemy.
4. Wykorzystanie w celach profilaktycznych źródła informacji o przyczynach korzystania z pomocy społecznej.
CEL OPERACYJNY NR 2.
Pomoc osobom i rodzinom zagrożonym dysfunkcją.
Jednym z ważniejszych priorytetów pomocy społecznej jest pomoc osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji oraz rodzinom dysfunkcyjnym. Do najpilniejszych zadań w tym zakresie należy przeciwdziałanie biedzie, bezrobociu. Pomoc ta musi pozwalać na wyprowadzenie rodzin z trudnej sytuacji życiowej i zapobiegać ich marginalizacji. Służyć temu mają różnorodne formy aktywizacji zawodowej, skierowane szczególnie do zagrożonych bezrobociem.
Podjęte działania :
1. Pobudzanie aktywności własnej rodziny oraz osób korzystających z pomocy przy rozwiązywaniu problemów.
2. Prowadzenie wszechstronnej pracy z rodziną i wykorzystywanie różnorodnych metod i technik ( w tym techniki kontaktu ).
3. Udostępnianie osobom i rodzinom bezpłatnego poradnictwa specjalistycznego.
4. Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w Kolnie w zakresie pośrednictwa pracy i doskonalenia zawodowego osób bezrobotnych.
5. Udzielanie pomocy osobom i rodzinom pomocy na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej.
6. Współpraca pracowników socjalnych ze szkołami – pedagogami, wychowawcami, policją oraz Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
7. Pozyskiwanie środków na właściwą pomoc osobom i rodzinom jej potrzebującym.
8. Zaadoptowanie części budynku po byłej Stacji Hodowli Roślin w Stawiskach dla potrzeb utworzenia mieszkania socjalnego.
Przewidywane efekty :
1. Zwiększenie aktywności własnej rodziny oraz osób korzystających z pomocy.
2. Umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych.
3. Uzyskanie środków finansowych na zaspokojenie niezbędnej infrastruktury pomocowej.
4. Uświadomienie konieczności organizowania alternatywnych form pomocy w stosunku do materialnej i rzeczowej – pomoc sąsiedzka, wolontariat.
5. Ograniczenie liczby osób korzystających z pomocy materialnej.
CEL OPERACYJNY NR 3
Rozszerzenie usług dla ludzi starszych.
Ogólna dostępność do usług bytowych, urzędowych, mieszkaniowych, a nawet intelektualnych i zdrowotnych ułatwiają życie ludziom starszym i wydłużają okres ich samodzielności społecznej. Nieunikniony proces starzenia się stwarza konieczność podjęcia przez społeczeństwo wielu zadań.
Podjęte działania :
1. Promowanie aktywnego trybu życia osób starszych poprzez wspieranie różnych form działalności i inicjatyw – współpraca z Gminnym Ośrodkiem Kultury w zakresie funkcjonowania „Klubu Seniora”.
2. Wszczęcie negocjacji z Radą Miejską oraz Burmistrzem Stawisk w zakresie utworzenia świetlicy w budynku po byłej Stacji Hodowli Roślin w Stawiskach.
3. Rozszerzenie usług pielęgnacyjnych i opiekuńczych dla osób starszych w miejscu zamieszkania, szczególnie na terenie wiejskim.
4. Wdrożenie rządowego programu „Posiłek dla potrzebujących”, próby uzyskiwania środków lokomocji przy jego organizowaniu.
Przewidywane efekty :
1. Respektowanie praw osób starszych do godnego życia w społeczeństwie.
2. Zapewnienie komfortu psychicznego i poczucie bezpieczeństwa osobom starszym poprzez zabezpieczenie ich funkcjonowania w środowisku lokalnym.
3. Zagospodarowanie czasu wolnego osób starszych.
4. Włączenie osób starszych do życia w lokalnej społeczności.
CEL OPERACYJNY NR 4
Pomoc osobom niepełnosprawnym ( ze szczególnym uwzględnieniem osób z zaburzeniami psychicznymi ).
Osoby z zaburzeniami psychicznymi wymagają szczególnego rodzaju wsparcia i pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Poznawanie i rozumienie problemów, trudności osób niepełnosprawnych jest zadaniem dla wszystkich. Osoby niepełnosprawne przez fakt niepełnosprawności nie utraciły praw osoby ludzkiej. Mają prawo jak wszyscy żyć w społeczeństwie i korzystać z dóbr cywilizacji i ją współtworzyć.
Podjęte działania :
1. Zintegrowanie osób niepełnosprawnych ze środowiskiem i umożliwienie pełnego uczestnictwa w życiu społecznym poprzez : pracę socjalną z osobami niepełnosprawnymi.
2. Doradztwo specjalistyczne i pomoc ekonomiczna ( w myśl ustawy o pomocy społecznej ) osobom niepełnosprawnym.
3. Pomoc, przy współpracy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, w organizowaniu turnusów rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych.
4. Pomoc, dzięki współpracy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, przy wypożyczaniu sprzętu rehabilitacyjnego.
5. Umieszczenie dwojga podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi w Domu Pomocy Społecznej.
Przewidywane efekty :
1. Usprawnienie fizyczne i społeczne osób niepełnosprawnych.
2. Umożliwienie powrotu dwojgu osobom niepełnosprawnym godnych warunków życia i zaspokojenia ich niezbędnych potrzeb.
3. Odciążenie rodzin z osobami niepełnosprawnymi oraz poprawa sytuacji materialno – bytowej.
CEL OPERACYJNY NR 5
Podniesienie poziomu kwalifikacji i doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych.
Szczególnie istotną kwestią w pomocy społecznej jest kształcenie pracowników socjalnych i poszukiwanie takich dyscyplin, które umożliwiłyby im doskonalenie zawodowe. Szansą na skuteczne funkcjonowanie w pomocy społecznej i zmniejszenie ilości osób zmuszonych do korzystania z niej jest przedsiębiorczość, czyli twórcze rozwiązywanie problemów i dążenie do sukcesu przez pracowników ośrodków pomocy społecznej.
Podjęte działania :
1. Upowszechnianie etosu zawodowego pracownika socjalnego oraz uświadamianie roli i zadań pracownika socjalnego w środowisku lokalnym.
2. Zwiększenie roli pracy socjalnej w działalności Ośrodka Pomocy Społecznej.
3. Utworzenie w strukturze wewnętrznej ośrodka grupy superwizyjnej dla pracowników socjalnym w nim zatrudnionych ( jeden dzień w miesiącu ).
4. Uczestnictwo w sesjach szkoleniowych, konferencjach oraz warsztatach zajęciowych z zakresu samodoskonalenia i kształcenia pracowników socjalnych.
5. Podjęcie nauki przez Kierownika OPS w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Białymstoku.
Przewidywane efekty :
1. Skuteczniejsze działania pracowników służb społecznych.
2. Wzrost liczby wyspecjalizowanych pracowników socjalnych.
3. Podniesienie jakości oferowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej usług.
4. Podniesienie statusu zawodowego pracownika socjalnego.
5. Uzupełnienie wykształcenia w dziedzinie specjalizacji z zakresu organizacji i zarządzania pomocy społecznej przez Kierownika OPS w Stawiskach.
III. Przebieg realizacji założeń
Przedstawiona gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych, obejmuje teren gminy Stawiski, w których uczestniczyć będą mieszkańcy, instytucje i organizacje. Cele i zadania realizowane będą przy współpracy społeczności lokalnej oraz niektórych organizacji, takich jak m.in. :
- PCPR w Kolnie;
- PUP w Kolnie;
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „SALUS”
- Dom Pomocy Społecznej w Mikołajkach;
- Dom Pomocy Społecznej w Kozarzach;
- Poradnia Pedagogiczno – Psychologiczna w Kolnie;
- Policealna Szkoła Pracowników Służb Społecznych w Białymstoku;
- Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku;
- Komenda Powiatowa Policji w Kolnie;
- Gminny Ośrodek Kultury w Stawiskach;
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Stawiskach;
- Pedagog Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Stawiskach;
- Pedagog Gimnazjum w Stawiskach.
Realizacja zadań odbywać się będzie w ciągu najbliższych czterech lat, a ich powodzenie zależy od ścisłej współpracy tych podmiotów, sytuacji w gminie oraz środków finansowych, które zostaną przeznaczone na ich urzeczywistnienie. Ośrodek Pomocy Społecznej w Stawiskach przeznaczą na realizację działań środki własne, a ponadto ubiegać się będą o dofinansowanie z innych źródeł. Skuteczność realizacji zadań gwarantują określone warunki, a mianowicie :
- konsekwentne wdrażanie w życie zaplanowanych zadań;
- działania na rzecz pozyskania dodatkowych środków z innych źródeł niż budżet samorządów;
- uświadomienie społeczności lokalnej znaczenia realizacji zaplanowanych przedsięwzięć;
- upowszechnianie celów i zadań wśród mieszkańców gminy.
Program ten jest ciągle „otwarty” na społeczną dyskusję oraz wszelkie konstruktywne uwagi i wnioski.
Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych na lata 2004 - 2007 stanowi załącznik do uchwały Nr 102/XXXII/04 Rady Miejskiej w Stawiskach z dnia 23 grudnia 2004 r.